Pargo, mast mun jiem lah čiävláá

Onne lii uđđivemáánu kyevtlovváádnubbe peivi, 2016.

Onnáš tejâsekkâ koijâd must pargofeerim, mast jiem lah lamaš čiävláá. Taat še lii uáli persovnlâš koččâmuš tego ovdebâš-uv blogivuáđu. Negatiivlijn aašijn-uv kalga muu mielâst muččâdávt sárnuđ. Mun iiskâm. Muu feerim lii belgialâš ollâopâttâh, kost muu toimâkovveen lâi suomâkielâ máttááttem páihálii kielâkuávdáást.

Suomâ máttááttâsministeriö mieđettij kuhes uuccâmproosees maŋa ruuđâid toos, et suomâkielâ máttááttâs puovtij älgiđ Antwerpenist. Juurdân lâi máttááttiđ kuulmâ juávhu. Fijnâ algâ! Mut ollâopâttuvâst iä mustâlâm, et "kulmâ juávhu" merhâšij-uv tuše sierâlágán taasijd, já keevâtlávt juávkku lâi mielâttes styeres, masa jo 20 uápped. Paijeelmiäráliih ruuđah láppojii lágádâs stuorrâ puursân. Pargosopâmuš-uv rahtui tondiet aaibâs majemuu muddoost. Tääsih lijjii tommittáá maŋgâ, et tuhhátjuálgásâškin ij liččii taan pargoost luhostum. 

Siämmáš kielâkuávdáš halijdij meiddei, et lehtor raahtij intensivlávt multimediaoppâmateriaal. Šiev juurdâhân tot lâi, mut tot ij olášittum kielâi jieijâs iävtuigijn. Almolii kielâtiettuu olmooš rähtistij uásáduv puoh kieláid siämmáid hárjuttâsâid: om. sanij vuáđuhaamijd maŋaluvâi piejâmáin maka finnij šiev celkkuid, ige taid suu mielâst tarbâšâm heiviittiđ kielâi kooskâst. Jieijâs hárjuttâstiijpâid ij makaš lam tárbu rähtiđ kielâi mield. Siämmáid hárjuttâsâid koolgâi jurgâliđ puoh kieláid. Ton lasseen koolgâi meiddei jieš čäälliđ teevstâid maaŋgâ kielân, moh kuoskii siämmáá sajan. Ohtâ tekstâ lâi taggaar, et tot koolgâi labdasiđ Berliinân Potzdamer Platzân - sajan, kost jiem lah kuássin iällámgin. Suomâ enâmân teevstah iä kuássin olláám. Taažâkielâ hárjuttâsâi rähten lâi valdum mottoom almai, kote lâi iällám Taažâst ohtii já kote lâi luuhâm algâkuursâ. Sun lâi kale hälbis pargee -já lâi jottáám ennuv, meiddei uáinám Potzdamer Platz jieijâs čolmijgijn. 

Muu áámmáttáiđu nuuvâi ton verd, et joskim tobbeen porgâmist, čaallim jieččân pargoraapoort ruttâdeijei já iävtuttim, et sij tuođâlávt smietâččii nube ruttâdemulme. Irâttâsâin huolâhánnáá mun jiem luhostum taan pargoost mahten. Lii váhá heeppâd mainâšiđ taam pargofeerim jieččân ánsuluvâttâlmist.

Mut taan poolvâst lii kuittâg kollerobdâ: tootaallâš čuávji oolâ siäivum tuálvui muu sämikiel paargon, já ton maŋa jiem lah kuássin tarbâšâm smiettâđ suomâkielâ pargoid maccâm. Taam siämmáá pálgá ááigum ain väzziđ.

Taat lâi jo nubbe váhá vädissiähá mušto. Kolgâččim-uv juuhâđ vala oovtâ koopâ teejâ, vâi kiitiätá finniiččim mottoom positiivlii ääši čäällimfáddán?