I Kyesih komovuođâst
1. Uđđâ vuájáán
Codex kietâtijme pijppái kuohtii. Tien jienâ sun lâi jieš tijmásis valjim. Tot lâi eeči, sust huápulâš viestâ. Talle koolgâi jotelávt kárvudâttâđ komovuotpihtâsân já vyelgiđ kuusnii. Viestâst luuvâi: RK4, TH. Keevâtlávt tast luuvâi koodikiellân "Rakkeetkáátu 4, teknisâš halli". Taat lâi tiäđust-uv Mánudâškaavpugist, Mánudáást. Pääihi nommâ ij lam nuuvtkin eromâš, mut saje lâi tađe-uv eromâšub, näävt ulmuu uáinust. Tot lâi Mánudáá kuulmâ kieŋâlumos kraatter kooskâst.
Mut tääl ij lam asto čuuvtij smiettâđ kraatterijd. Ko eeči kočoi huápust puáttiđ te talle lâi pyeremus toommâđ. Eeči ij kuássin tušij tiet huttoom. Codex koskâldutij Robonauttáin puuđâldmis já kárvudâđâi. Sun raajâi peevdi oolâ pááccám ucedempiergâsis, mon sun lâi eidu Robonaut kuhes kieđâi iššijn ráhtám. Sun lâi eidu testam ucedempiergâs stuorrâ kintâljuálgán, mon sun lâi finnim uccâ naaluu mattsâžžân. Visesvuođâ tiet sun uuigâi ucedempiergâsis lummosis. Taan huápust tom ij kiergânâm ráájungin tuálvuđ. Tot saatij leđe varâlâš, jis tot čájádij puástukieđáid. Jotelávt sun raajâi tast pirrâ sodâsteijee pargoniävuidis-uv. Toh lijjii čoonnum smavvâ kettigijgijn kiddâ, amas toh kárgáđ já sodâstiđ pirrâ viste. Mut toh iä nuuvtkin ennuv huolâ tovâttâm.
Komovuotâsyejipiivtâs, mon koolgâi kárvuttiđ, lâi tego olmoošastronautij piivtâs. Toos kullii puohmuđusiih syejeh, mut áinoo iäruttâs lâi tot, et happiputtâlij sajeh vailuu. Codex komovuotâhuáđđon ij tarbâšâm siämmáámuđusii haapi tego Eennâm ässeeh. Mut Eennâm ässeinhân komovuotâhuáđđooh iä tiättám vala ennustkin maiden, tiäđustkin.
Ko Codex lâi kiergânâm, sun sodâstij muádi uuvsâ tuáhá komovuotâsajattuv teknisii haali kulij. Uuvsah lekkâsii ohtâ nube maŋa ko sun teddilij kietâtijmásis. Toos lijjii ohjelmistum kukkenstivrejeijee čovduuh. Olmoošuáinust Codex sodâstij váhá tego Teresalmai. Sodâstiđ ferttij jo tondiet ko vääzin ij peessâm komovuođâst ovdâskulij. Puovtij tuše várugávt uigâđ jieijâs joton. Tobbeen lâi ubâ ääigi tiäduttesvuotâ.
Codex teddilij vala ohtii tijmásis, mii cikkááttij já lehâstij majemuu-uv assaas uuvsâ. Tot lâi stuárráámuu teknisii haali uksâ. Ko sun lâi siste, sun tállân ooinij, mondiet eeči lâi suu koččom:
-Waaaauu! Codex njäälmist peesâi.
Eeči čuážui tobbeen já lâi siämmáánáál moovtâ.
Haalist lâi silbâivnásâš, hirmâd fijnâ uđđâ rakkeet! Tast lijjii kulmâ keerdi, veeški-ivnásiih jyelgih já kulmâ lasârääigi. Tot lâi čoonnum assaas vaijerijgijn kiddâ seinijd. Halli lâi olluv, mut tääl rakkeet lâi viällud. Ijhân tot puáhtám siste ceggust leđe.
Já eeči moijái:
- Keejâba tääl, kandâ! Ij taat rakkeet aaibâs uuđâs lah mut kuittâg-uv hirmâd fiijnâ tiŋgâ!
- Na nuuvt lii kale, Codex ihástâlâi.
- Kost taat poođij?
- Mun eskin ostim taam, eeči čielgiiškuođij.
- Mun ostim taam ránnjágaalaaks išedist. Tot eidu puohtui. Jieh-uv tun uáinám ton pyehtim?
- Jiem, Codex pahudij já mieđettij, et sun lâi nuuvt čuuvtij vuáijum Robonaut kietân já toos, maid tot jo maatij porgâđ. Já sun ááigui muštâliđ eenâb-uv uđđâ skippáárstis Robonautist, mut eeči koskâlditij suu.
Eeči muštâlškuođij rakettist:
- Taat rakkeet lâi kirdemkilomeetterij tááhust šievnáál siisâ vuoijum. Tot lii huksejum miljon ihheed tassaaš já tain lii sodâstum eskin 18,92 biljon kilomeetterid. Kuvâttâl, tuše kyehti čuovâive! Kale tain vala kuhes, kuhes ääigi vuájáččij! Já fijnásumos taan rakettist lâi tot, et ko tot lâi nuuvt uuđâs, tast lâi syeijin spesiaalkolbâ, mii killái korrâ paahâ.
- Tot kalga killáđ meiddei áimukeerdi molsom, mii lii 273,150 kelvincekkid (suullân 2 000 cekkid Celsius), nuuvt et motomin kalga leđe máhđulâš elâččiđ Enâmist-uv rakettáin, eeči hundârušâi. Naa-ah, motomin...
- Waaauuu! kullui Codex njäälmist uđđâsist. Suu čalmeh kildii ko sun ihástâlâi uđđâ rakkeet. Já juurdâ tast, et tuođâi-uv motomin sátáččij Eennâm räi peessâđ, kaidâđ komovuođâst kejâdijn siämmáá kuhás tego miinii uccâ asteroidijd kostnii kukken. Talle Mánudáást kejâdijn oinuuččij tuše uccâ siemin táásnáš.
Já Codex kuovlâlij laasâst olgos. Sun keejâi Eennâm kulij ko sun čuážui taggaar saajeest, kogo Eennâm oinui. Motomeh kale ettii et ennâm pajanij, mut tot ij lam tuotâ. Ij tot Eennâm kuássin kuussân pajanâm. Tot njoosâi ain siämmáá saajeest. Codexân tot lâi uápis äšši tondiet ko sun aasâi Mánudáást. Sun lâi maŋgii iskâm kuvâttâllâđ, et oinuuččij-uv Mánudâš enâmân. Amahân te? Mut ijhân tast mahten vises puáhtám leđe. Já magarin tot talle tohon oinuuččij? Ličij-uv tot fiskâd tegu piäiváš vâi räänis tegu Mánudáá meetaalhámásiih já -opsâsiih kovjâčunnuuh?
Codex jooskâi smiettâmist já jurâškuođij rakkeet pirrâ. Sun keejâi jyehi áinoo juálgán já liähui puoh luŋkkáid. Tääl sun sodâstij pajas rakettân. Stivrimviste lâi puoh fijnásumos saje ubâ rakettist. Stoovlih lijjii tegu kirdee várás rahtum skuápuh te. Já čuovjis stivrimsuábih kildii! Fakkist ko stivrimviistán keejâi te ooinij maaŋgâidluuvijd mittárijd, tiätumašinij šeermâid, stivrimsoobijd, jotosijd, ruuvduháid já meetaalkaasâid. Jyehi tiiŋgâst lâi tiäđust-uv jieijâs virge.
Codex koppárušâi kulmii, sodâstij stivrejeijei sajan já špokkâlij motomijn puáluin. Ohtâ leehâi laasâid, nubbe piejâi áimučuáskudem joton. Sust lâi jo nuorâi rakkeetvyeijimkorttâ, nuuvt et sun lâi jo viehâ čeppi. Mut oovtâ puálust sun ij tiättám, maid tiet puállu poorgâi. Visesvuođâ tiet sun špokkâlij tast-uv, veik tieđij kale, et omâs puálloid ij lam pyeri kuoskâđ. Sun kale kaađâi váhá ko lâi tom porgâm. Ij sun lam aaibâs vises, ličij-uv sun tom kolgâm porgâđ mut tääl tot lâi kuittâg porgum. Ij tot orroom maiden pahaidgin tohâmin.
- Amahân mun uážum čokániđ teehi? sun koijâdij ejistis já čaittâlij njunošstivrejeijee sajan.
- Kale tun uážuh, mut koolgah leđe várugâs. Tobbeen aldasijn lii uđđâ puállu, mii kirdeet rakkeet veikâ Eennâm räi, jis tom huolâmettumávt kiävttá. Eennâm räi ij lah vuovâs aaibâs vala moonnâđ. Toos koolgâi váhá eenâb valmâštâllâđ.
Codex ruohâi uáivis:
-Kogo tiet Enâmân tuálvoo puállu lâigin?
Mut eeči lâi jo jorgettâm já usâstâlâi maidnii tyebbiláá haalist. Codex meridij, et tien puálust puovtij forgâ sárnuđ eenâb.
- Uážum-uv mun elâččiđ váhá kiirdâšmin? Codex koijâdij ko eeči maasâi.
- Kale tun uážuh mut mun puáđám taan tove fáárun. Uđđâ rakkeet ko lii te tun jieh lah uápásmum aaibâs jyehi sajan já tiiŋgân. Já čuuvtij kivkkedub-uv taat lii kirdeđ ko mii ovdebááh raketteh.
- Mut tunhân kale taid táválijd puáluid tuubdah-uv, eeči eeđâi.
- Mut tiet Eennâm puállu, mii totkis --, Codex iiskâi, mut eeči sevilij sunjin já keejâi monnii tergâdis sajan, mast juttii ennuv jotoseh tuohu teehi.
- Tien puálust mun muštâlâm tunjin kirdem ääigi eenâb, eeči lopedij.
Já uápis tiiŋgahhân toh puáluh tiäđust-uv Codexân lijjii-uv.
Eeči pahudij:
- Vyerdlist, mun toppiim fáárun vala mätkievvis. Mast tom tiätá, jis muoi hurgeen váhá kukkeláá onne. Sun lappui mottoom ááigán jeđe forgâ almostui rakettân moddijn ruukkuin, mast šoddii komovuotâsalatteh. Toh lijjii Eennâm ässee uáinust suámáliih. Toh čujottii ruukuin veikâ kuus kulij - aaibâs tego toh iä liččii olmânáál tiättám, kuus kulij toh liččii kolgâm šoddâđ.
- Etievvis, eeči povvustij já čuoggiistij čäcicirgáán kieŋâlâsân mulde siisâ. Sun njuoskâdij salattijd. Ko sun lâi kiergânâm, sun ruttij cirgáán muldeest, já siämmást sun vala patâritij motomijd čäcipuljârijd cirgánist ááimun. Puljâreh kirdelii vistig rakkeet njeigâ já tast ovdâskulij ain áimuluámi kooskâst komovuotân. Eeči jieš-uv julestij čääsist. Teikâ jiešalnees sun čarvij cirgánist, mast iđestij stuorrâsiähá čäcipuuljâr. Tot paasij kirdâččiđ ááimun, mast eeči uážudij tom njálmásis, njomâstij já njielâstij. Naa, čääci. Tast lâi-uv lamaš saahâ majemui aigij komovuođâst. Tot ij nuuvt ennuv kevttum mut liijkágin tot ij lam meendu valjeeht.
Salattijd eeči uuigâi rakkeet skaapin.
- Na, mut tääl kandâ! Iššeed muu, te muoi fievrideen rakkeet olgos! eeči pahudij.
Tuođâi-uv! Rakkeethân koolgâi tuálvuđ pääččimsajan! Codex lâi tiem aaibâs jo vájáldittám. Täälhân rakkeet lâi vala viällud mut päjidijn tot koolgâi leđe ceggust. Codex lâi lamaš nuuvt moovtâ, et tieggáár detalijijd sun ij lam šoddâm jurdâččiđgin. Kuohtuuh porgâškuođijn já puđâldáin nosturijgijn.
- Na te tääl! Tie tot vuálgá! eeči ilodij ko sun siirdij rakkeet stuorrâ nosturáin Mánudâšvoovnâ oolâ já ohjelmistij voovnâ jotteeđ njuolgist rakkeet pääččimsajan. Ton stivriimân ij tarbâšum tađe eenâb, pic tot moonâi puoh automaatlávt.
Ulmuu uáinust mánudâšvovnâ lâi váhá juná sullâsâš jotteemniävvu, mii juuđij fastâ rađe mield. Mut ohtâ iäru kale lâi junáin: taan voovnâst lijjii spesialruáhih riggei pirrâ, moh ain cäpcejii riggeid kiddâ rađan. Já pyeri lâi-uv et toh ruáhih lijjii - mudoihân ubâ vovnâ ličij sodâstâm kiäinusis.
Codex sodâstij olgos já moonâi čuávvuđ, maht Mánudâšvovnâ vuojij haalist šiiljon.
- Vuoi mon eromâš! Codex šuáhkádij já aktivistij kameras. Sun vaaldij ennuv kuuvijd rakkeet sirdemist. Já tääl eskin kuuvijd väldidijnis sun ooinij et rakkeet siijđost luuvâi "XGaalaaks". Äijih kale lâi ain ettâm, et ij kuássin kolgâm keččâđ uđđâ rakkeet pyehtim pääččimsajan, jis tain ááigui jieš vyeijiđ. Tot puovtij epiluho. Mut taggaar savváid Codex ij halijdâm oskođ. Eejist sun ij lam vises ige sun taan tove tast koijâdâmgin maiden. Mut kale suu mielâst eeči-uv taam ferttij tiettiđ ko jo kerd sun-uv tom tieđij. Mut taat lâi nuuvt hirmâd eromâš já jiäráskittee peivi, et taggaar-uv äšši já peeli jotelávt vájáldui.
Codex mielâst lâi jiäráskittee uáiniđ, maht te Mánudâšvovnâ vuojij motomijd kilomeetterijd ovdâskulij olgoláá, uđđâ rakkeet sátustis.
Eeči já Codex kirdeláin puáris rakettáin já moonáin uđđâ rakkeet oovdeld.
Já forgâ Mánudâšvovnâ jo vuojij-uv pääččimsajan. Tot orostij muččâdávt poortâ oovdân tegu koolgâi-uv. Eeči teddilij tijmásis, já nuuvt te poortâ uksâ hitásávt lekkâsij já vovnâ peesâi vyeijiđ siisâ. Vovnâ joođhij määđhis aaibâs pääččimsteligij paaldân. Codex mielâst lâi jiäráskittee uáiniđ, maht te uđđâ rakkeet pajedui šiljoost leijee ollâ nosturijgijn pääččimsteligân.
Tie tot rakkeet tääl čuážui, vyelgimsajestis! Codex jurdâččij tuše vuolguu já rakkeet pääččim. Já ton äigi ličij aaibâs forgâ!
2. Kiirdâšmin
Siilbâivnásâš rakkeet čuážui tääl vyelgimsteelligstis. Kale tot lâi-uv muččâd! Eeči já Codex luuváin čiävláájin rakkeet teknisijd tiäđuid. Mottoom suujâ tiet tot lâi kandâi já almai utke - váhá tegu čiävluttâllâđ vuájánijgijn.
- Taam vuájáán kale koolgâi iärásáid-uv čaittâliđ tállân ko iskâstemvyeijim ličij tohhum, eeči smietâi!
Uđđâ rakettist juurrâmrađemooduul, rakkeet njuneuási, lâi čuuvtij pyereeb ko puáris rakettist. Ton massa lâi 1 370 kiillud, tot lâi 2,98 meetter kukkosâš, lyeddejeijee lâi 2,26 meetter, já mii pyeremus, orroomsaje taan uásist lâi tääl 5,00 neljihâšmeetter! Ovdebáást tot ij lam ko kulmâ neljihâšmeetter, nuuvt et puáris rakkeet kale lâi kärži. Taat kärživuotâ ain tubdui, jis kuhheeb máátkán vuolgij. Rakkeet koskâmus uási, kirdemmooduul, massa lâi 2950 kiillud, ton kukkodâh lâi 2,24 meetter, lyeddejeijee 2,17 meetter, já tääbbin-uv aassâmsaijaavuotâ lâi lasanâm. Tääl tot lâi 3,50 neljihâšmeetter ovdebáá kyevti neljihâšmeetter sajan. Taat lâi kale vuájáán! Já pyeremus lâi tot, et rakkeet vyelemuu uásist, nuáđimodulist, fievriduvvojii tääl puohmuđusiih kuáddámušah já puáldámuš. Taid ij innig tarbâšâm fievridiđ rakkeet eres oosijn.
Mut äigi rakkeet ihástâlmân ij lam nuuvt hirmâd ennuv. Codex já suu eeči valmâštâlškuođijn jieijâs uáli jo jiäráskittee máátkán. Sunnuu puoh määđhih algii ain siämmáánáál: koolgâi nuurrâđ mätkipiergâsijd fáárun. Ige taatkin kerdi lamaš tađe komálub ko ovdebááh. Tastko suoi kuohtuuh kirdijn tommittáá ennuv, suoi láin toohâm jyehikiärdásii rahttâttâmpuudâs älkkeebin. Sunnust puoh lâi ain valmâšin smavvâ mätkilaavhâ siste: puhelimeh, paijeelmiäráliih komovuotâpihtâseh já táváliih pihtâseh, olgonväzzimpiergâseh, kártáh já kompasseh já passâ já tiäđut-uv persovnliih hygieniatarbâšeh. Ij lam eres ko toppiđ laavhâ fáárun. Já evvisin tohhejii komovuotâsalatteh, moh jo lijjii-uv fáárust. Taat valmâšâllâmpuddâ moonâi jotelávt.
Valmâštâlmist áijáámus lâi määđhi teknisâš uási. Rakkeet fievridem maŋa suoi kolgáin smiettâđ ubâ kirdemmohe valmâšin, adai tom, mon kirdemkiäinu mield suoi halijdáin kirdeđ. Eeči kale smietâi, et sun tuálvuččij Codex kejâdiđ planeettaid já asteroidijd. Taat lâi jo ávhálâš ton-uv tááhust, et Codex lâi lamaš váhá läški škoovlâst eennâmtiettuin. Tääl koolgâi uáiniđ aainâs-uv Mars já PDS-70. Já kostnii váhá kukkeláá-uv puovtij elâččiđ. Já mudoi-uv rakkeet šievnáál testaamân annojii muáddi peeivi. Kirdemsijvo lâi pyeri, ige toos lam lopedum mihheen nubástusâid ubâ ookon. Táválávt kirdemennustâs lâi lyetittettee. Kirdemjotoluv stivrejeijee mield eres rakkeetjotolâh lâi mottoom verd mut ij mahten ennuv. Jotolâhnuorbâseh iä lamaš kosten. Já ton maŋa majemužžân lijjii vala kirdemmääđhi torvotooimah, maid eeči koolgâi moonnâđ čoođâ. Sun máttááttij tien proosees meiddei Codexân. Ij sunjin kuássin lamaš mihheen sattum mut ain toos koolgâi rahttâttâđ. Koolgâi uuccâđ värisiäivumsoojijd määđhi alne, koolgâi keččâđ šooŋâ muttuumijd teikâ rahttâttâđ toos et rakkeet cuovkkân. Taah lijjii ruutiinääših. Kirdemäigi ličij tääl vuosmustáá suullân käävci tijmed.
Jiäráskitteemus sunnui lâi kuittâg lavkkiđ siisâ rakettân pääččimsaajeest. Eeči moonâi vistig rakkeet siisâ já Codex suu maajeeld. Ton maŋa eeči kočoi Codex toppâđ luŋkkáid. Toh kolgii leđe pyereest kiddâ. Toh iä uážžum pääcciđ ollágin kuávhild, tastko tot lâi varâlâš. Talle áimuteedâ muttuuččij kirdem ääigi, ige maassâd liččii innig äšši. Taam ruutiin eeči máttááttij Codexân já tiäduttij tom uđđâsist já uđđâsist. Já kalehân Codex tom tieđij-uv. Rakkeetvyeijimkoortâ vyejedijn taat lâi meiddei lamaš fastâ ruutiin. Já nuuvt te Codex toopâi rakkeet luŋkkáid já tärhistij et toh lijjii pyereest kiddâ. Já nuuvt suoi čokánáin sajasis rakkeet sáátun, tiäđust-uv rakkeet koskâmuu uásán. Tobbeen lijjii kulmâ čokkámsaje, moh lijjii ucánjáhháá viällud. Ohtâ tain paasij kuárosin ko Codexkyevtis ejijnis láin kuávttáá joođoost. Já majemuš tärhistem lâi vala, et puoh pápáreh já ravvuuh lijjii fáárust, komovuotâpiivtâs lâi šievnáál pajalist já torvokappeer pyereest uáivist.
Eeči roosâi mittárijgijn já vyelgimtestaamijgijn. Codex lâi nuuvt jierestum, et suu kieđah juttii liävuttemeht veikâ kuus. Já nuuvt te keevâi, et sun vahâgist kuoskâttij lummosis, kost suu keksim ucedempiergâs lâi. Ucedempiergâs čujottij oovtâ stuárráb puátkejeijei. Kullui tuše suámálâš jienâš, "klik", já talle miinii lâi tábáhtum. Codex huámmášij, maht siäivummodulist leijee nubástittee puátkejeijee muttui mielâttes uccen. Tom illá ooinij, Eeči ij luhhoost huámmášâm maiden. Sun lâi nuuvt kiddâ jieijâs hommáin. Ige tom nubástittee vaarâ kuussân tarbâšâmgin kirdemmäädhi ääigi. Spesialpiergâshân tot lâi-uv, aaibâs etitiilijd tuše. Codex lukkâdij ucedempiergâs, amas tot tovâttiđ eenâb vahâgijd.
Ton maŋa lâi-uv äigi ohjelmistiđ tiätumaašin já aktivistiđ automaatlii vuolgâvalmâštâllâm. Tiätumaašin cikkáátškuođij täsivávt čyeđeest nolá räi. Codex čuávui numerij juurrâm tiätumaašin šeermâst. Ko lovoh lijjii tuše muádlov verd, tahhojii majemuuh loppâvalmâštâlmeh:
Navigistem, vaalmâš?
Lii vaalmâš.
Puáldámus, oornigist?
Lii oornigist.
Šleeđgah?
Oornigist toh-uv.
Kirdeekyevtis valmâšin?
Muoi láán valmâšin.
Te puoh lii vaalmâš!
Numereh stuorruu šeermâst ko tiätumaašin reknistškuođij jiänusân majaskulij:
- Čiččâm, kuttâ, vittâ, nelji,kulmâ, kyehti, ohtâ ...
VUOLGÂ !!!
Tiätumaašin šermâ šliäđgui ruopsâdin. Rakkeetmoottoreh ulvuu, pic et komovuođâst tom ij kuullâm tom nuuvt pyereest. Jienah mahtnii láppojii. Ko rakkeet jođeškuođij, tot nuorbâi vistig ucánjihhii pajaskulij já masaba orostij toos. Lâi pyehtiđ jurdeđ, et tot ij jottáám kuussân kulij. Mut tehân te tot paifakkist päjistij jieijâs joton. Tot huurgij jotelávt já ton maŋa ain jotelubbooht já jotelubbooht. Tot roosâi tego ulmui pääččim uđđiverakkeet te: ko tom cokkiittij, talle tot vuolgij já moonâi.
Uánihâš áigáá keččin suoi oinijn lasârääigi mield, maht olgon kirkkoodškuođij. Rakkeet ij innig tuše hurgám njuolgist ovdâskulij mut tom lâi máhđulâš stivriđ. Codex čokkái stivrimstáágu tyehin. Eeči kočoi jorgettiđ rakkeet tohokulij, kost tääsnih já planeteh uáinojii. Taid lâi nuuvt suotâs keččâđ.
Já Codex kärŋiludij rakkeet ton muudon. Kaleba uđđâ rakkeet lâi-uv hävski stivriđ! Tot tottâlij älkkeht já tállân stivriimijd. Puáris rakkeet ij reagistâm stivriimân siämmáá tállân. Taam rakkeet lâi hävski váhá suvâttiđ tuohu teehi.
Codex já eeči luptijn komovuotâkaperis. Toin naalijn ooinij pyerebeht lasârääigi mield olgos. Talle oinuuškuottii vala eenâb tääsnih já planeteh. Codex jorgettij rakkeet nuuvt et Eennâm-uv oinui pyerebeht ko Mánudáást kejâdijn:
- Tobbeen tot ličij, sun šuáhkádij.
Eeči nuáiguttij uáivis tutâvâžžân:
- Naa, tobbeen tot ličij.
Tom lâi eeči-uv ihástâllâm ain kirdemmađhijdis ääigi.
Eennâm lâi mučis, ivnáás pállu. Ruánáá já lila kuovskâseh kirdâččii ton pajaabeln. Tohokulij ko zoomai, te vyellin uáinojii puohlágáneh ivnáás čuovah, moh lijjii váhá eresmuđusiih eres kuávluin. Mottoom kuávlust toh ruápsájii, motomijn kuávluin toh lijjii fiskâdeh já ruánááh-uv. Mottoom Eennâm kuávlu lâi kuovgisčuovjâd, hirmâd jo muččâd. Eeči tieđij mahtnii muštâliđ, et toh lijjii Bahamasuolluuh. Já ko čuuvtij eenâb zoomai, saatij uáiniđ mottoomlágán imâš ryevditiŋgijd vyejimin, já toh urruu jotemin kiemârdeijee tiŋgij mield. Toh lijjii váhá rego raketteh, riggeeh vyelni. Eeči ij muštám, moh toh ležeh lamaš. Tom koolgâi maŋeláá uuccâđ. Sun jooskâi zoomaamist Enâmân já kejâškuođij Mars kulij. Eennâm tyehin tot lâi. Tot ruápsái tego táválávt-uv já lâi uáli jo kiäđgáá. Já Codex lâi ain halijdâm uáiniđ marsilijd. Magarehsun huáđđooh tohkis liččii?
Eeči vaaldij styeredempoccee já skihtij kukkeláá komovuotân:
- Keejâba Codex! Tyebbin uáinoo PDS 70! Tuot ooraans táásnáš tyebbin kukken, Kentaur täsnikovvoos máddáákeeji kuávlust.
Codex ruohâi uáivis já smietâi, mii immâšijd tot PDS 70 lâigin. Mut eeči čielgiiškuođij:
- Tot lii eskin palij šoddâm plaaneet. Teikâ jiešalnees smavvâ táásnáš. Tot lii vááijuv 10 miljon ihheed puáris. Uáináh-uv? Ton pirrâ lii kovjâ- já kaasuriegis.
- Hmm, Codex mulijdij. Sun ooinij tom mut ij nuuvt pyereest.
Já eeči joođhij:
- Keejâba, ton paaldâst lii vala jieijâs häämi ucâmin leijee šaddee plaaneet, mii kalga vala motomin hammiđ jieijâs olmâ planettin. Taat nubbe lii suullân vittâ teikâ kuttâ miljon ihheed puáris.
Codex vuod nuáiguttij uáivis já oroi moinnii naalijn muštemin komovuotâtiettuu máttáátteijes saanijd. Mut kukkenhân toh tásnááh tiäđust-uv lijjii. Já tom-uv eeči tállân čielgij:
- Toh kuohtuuh lává suullân 370 čuovâive keččin tääbbin kuávlust. Adai tuárvi kukken!
Mut sunnuu oppâtijme koskâludui ige puoh innig moonnâmgin aaibâs tego koolgâi:
- Ouou-ouou-ouou-ouou, kulluuškuođij paifakkist tiätumašinist.
- Larmâdâs! Codex suorgânij.
Já siämmást rakkeet puállupeevdist puállái ruopsis čuovâ.
- Mi- mii larmâdmijd taatkis lii? Codex koijâdij.
Eeči oroi joskâ. Mut kale sun tieđij:
- Kandâ, tot lii Eennâm puállu. Tast mun tunjin muštâlim!
- Tot larmâd! Codex kiärdui.
- Maid tot täälgis taha? Codex hirmástâlâi.
- Jis tot tuoin naalijn larmâd, te tot váldá rakettist kontrol já tuálvuškuát tom Eennâm kulij.
- Mu-, mun vahâgâsâst teddilim tien puálust, Codex tubdâstij.
- Vuoih, eeči párgádij. Tom jieh kale lijjii kolgâđ teddiliđ ...
Mut tääl tom lâi meendu maŋŋeed murâštiđ.
Tiätumašineh ulvuu kyevti saajeest. Stivrimstáágu paaldâst leijee mikrofonist kullui:
- Teknisâš váddu! Teknisâš váddu!
- Paijeed aloduv! Paijeed aloduv!
Enâmân jottee stivriimist kullui:
- Teknisâš ruossârijđo! Teknisâš ruossârijđo!
- Časkâd aloduv väldim! Časkâd aloduv väldim!
Já nuuvt te rakkeet lâi hurgelâm jiešmeidlist Eennâm kuávlun. Tom ij innig puáhtám stivriđ.
- Oo- oooh... Codex vaigârdij já čarvij čolmijdis kiddâ.
Eeci iiskâi tedâččiđ vala puáluid, mut mihheen ij orroom iššeedmin. Lâi-uv rakkeet tuođâi-uv váldám sunde Enâmân?
3. Enâmân
Rakkeet viežâi liävtu Mánudáá tyehin tegu koolgâi-uv. Mut tobbeen jo tot nimmâruškuođij. Paifakkist tot jurâškuođij tegu jorree. Eeči iiskâi veikâ maid, já viijmâg te sun finnij rakkeet sáátu vuod täsivin.
- Eeči lii kale čeppi, Coxed jurdâččij já kaađâi čuuvtij, et sun lâi tedâččâm puáluid maht sáttoo, tieđehánnáá moh puáluid toh lijjii.
Eeči sihostij káálus smavvâ pápáráin. Pivâstâh ij komovuođâst kuškâm, pic sihohánnáá tot paasij veik avepiäiván muáđoid njuoskâdiđ. Mudoi eeči čokkái vaibâhánnáá stivrimmodulist ige ostâm vyelgiđ tast olgoláá. Codex išedij suu toin naalijn ko áppádij. Tääl sunnuu roolih lijjii muttum: eeči lâi váldustivrejeijee já Codex suu skippáár. Luhhoost stivrimstááguh lijjii jyehi stivrejeijee njune oovdâst já roolijd puovtij älkkeht mutteđ. Tääl Codex lâi nuuvt kijttevâš, et sun ij lam vuálgám ohtuu joton.
Eeči keigij kieđâs njunemooduul kulij já keejâi neeljičievâg kietâspeeijâlsis. Sun čaaitij speeijâl peht Codexân:
- Komovuotâsalatteh, tien skaapist!
Codex ij vistig addim.
- Salatt-? sun iiskâi koijâdiđ, mut eeči koskâldutij.
- Kandâ, muoi kalgeen puurrâđ salattijd! Jis muoi tääl kärtteen Enâmân, tobbeen lii áimu! Muoi iän kierdâ Eennâm ááimu! Tondiet muoi tarbâšeen tääl salattijd.
- Codex, vääldi tun salattijd njunemooduul skaapist...
Táválávt eeči koijâdij čuuvtij ustevlubbooht mut tääl sun njuolgist eeđân kočoi, Codex jurdâččij.
Mut kale Codex iberdij, et tääl koolgâi porgâđ eidu tegu eeči ravvij.
Codex sodâstij njunemodulân já eidu tääl te ulâttij nube saalaatruukun. Tot lâi nuuvt tyehin skaapist já suu kietâ lâi tommittáá uánihâš. Sun ferttij puohčâliđ skaapi siis.
- Kalle loostâ? sun koijâdij radio peht ejistis.
- Vittâ, eeči ravvij. - Tunjin ohtâ, munjin kyehti, muáddi väärrin.
Eeči sáárnui uánihávt, tastko sun iiskâi stivriđ rakkeet.
Codex pavestij vittâ lostii, vaaldij olssis oovtâ njálmásis já vaaldij iäččásis kyehti. Kyehti sun uuigâi komovuotâpihtâsis luumon. Ijhân tast kuássin tiättám, kuás taid tarbâšišij. Tastoo sun sodâstij maassâd eeji kuuvl.
Eeči keigij kieđâs, mulijdij kijttosijd já nuuđhâi loostâid njálmásis. Eeči vaaidij, et toh lijjii piškereh. Codex mielâst loostâst ij lamaš maggaargin smakkâ. Siđhes tot kale lâi já tarvanij čuddui, mut muádi njihânjâššâm maŋa tot liijká kuulgâi vuálus. Mut amahân te toh lijjii tiervâsliih.
Eeči ij jiendâm maiden mut Codex ooinij, et stivrimmooduul tiätumaašin lâi ain siähánâm. Motomin tot čaaitij maassâd Mánudâžân, motomin vuod enâmân, uusâi tobbeen saje, mast luuvâi "Kazakstan"! Mii imâš soojijdsun totkis talle lâi, tast Codexist ij lam haajâgin. Ige sun tuostâm ejistiskin maiden koijâdiđ.
Já rakkeet tuše lasettij liävtu. Codex mielâst suoi kirdijn jo vissásávt čuuvtij jotelubbooht ko čuovâ, mut tot ij tiäđustkin lamaš tuotâ. Codex lâi vájáldittám čuovâ jotteelvuođâ. Mut ko sun váhá tijmestis koijâdij, te tijme muštâlij, et čuovâ juuđij 300 000 kilomeetterid sekundist. Sun siämmást rekinistij, et čuovâ liähtu aldemuu tääsnist, Proxima Centaurist, piištij 4,27 ihheed. Maggaar iimâš tot lâigin. Taggaar liähtu já mätki!
Codex jurduuh njuškuu tuohu teehi. Sun halijdij kale mielâstis kejâdiđ planetijd já taasnijd mut ij aaibâs näävt. Sun kejâstij liähtumittárân já ooinij, et tot čaaitij 28 000 kilomeetterid tiijmest. Nuuvt et liähtu ij lamaškin aaibâs siämmáá koorâs ko čuovâ liähtu. Sun poolâi čuuvtij mut mahtnii luotij toos et eeči čuávdáččij puoh vädisvuođâid. Teikâ et ubâ kirdemmätki lâi tuše mottoomlágán suámálâš naaveer. Sun šoodâi aaibâs mottoomlágán semitilán ige innig uáinám tomgin, et eeči iiskâi čuávdiđ rakkeet vädisvuođâ. Mut tot ij luhostum. Vâi iiskâi-uvsun eeči? Lâi-uv sun-uv šoddâm siämmáámuđusii semitilán?
Kuohtuuh láin kuittâg talle aaibâs kocemin talle ko tiätumaašin almootškuođij:
- Siäivum Enâmân algâttum! Siäivum Enâmân algâttum!
Já tiätumaašin paaimâi tom veikâ mon maŋgii.
Eeči cuuvâi kaandâs naharijn.
- Kandâ, tääl muoi siäivuškyetteen! eeči huikkái.
- Čokkáán stovlisâd! eeči kočoi. Piejâ komovuotâkappeer uáivásâd!
Siämmást rakkeet laasâst oinui miinii komovuotâšlabmurijd:
- Mii tietkis lâi rakânâsâid? Codex ááigui koijâdiđ. Mut sun jieš-uv ooinij tiätumaašin šeermâst, et tot lâi Enâmist vuolgâttum komovuotâsajattâh, asâttum vala. Nuuvtpa sun ij koijâdâm innig maiden. Sun čuávuškuođij rakkeet siäivum.
4. Siäivum
Eeči oroi joskâ. Sun ij halijdâm huolâstuttiđ Codex. Eeji mielâst lâi pyereeb, et Codex ij tiättám, mon varâlâš já jiäráskittee siäivumpuddâ ličij. Aaibâs forgâ, áimukiärdán puáđedijnis, rakkeet muttuuččij ruopsis tullâpállun já kumoččij 273,150 Kelvinân. Jis tot puáđáččij puástukulmeest tohon, talle tot kuorbâččij. Komovuođâst liegâsvuođâ mittedui ain Kelvin-cehijgijn. Enâmist taat ličij lamaš nyevt 2 000 cekkid Celsius. Mut stuorrâ koččâmuš lâi, killááččij-uv rakkeet spesiaalsyejikolbâ tággáár korrâ pakkâs. Eeči ij tiättám toos vástádâs.
Nubbe varâlâš äigipuddâ ličij siäivumpuddâ jieš. Talle rakkeet iššeen puáđáččij siäivumsyeji, mii lekkâsičij automaatlávt váhá ovdilgo rakkeet kuhmááččij Enâmân. Teikâ, naa, eeči tiäđust-uv tuáivui, et syeji lekkâsičij. Sunnust lâi kale meiddei värisiäivumsyeji, mut tot ij lam kuássin ovdil kevttum. Mut taan siäivumpuudân siäivumsuojijgijn ij lamaš maggaargin värisysteemijd et kirdeeh liččijn jiejah puáhtám talle stivriđ. Puoh moonâi automaatlávt.
Codex kaivai tiätumaašin šeermân. Tast oinui veikâ maggaar tiätu. Ohtâ tiätu lâi, et áimukerdi porgâččij stuárráámuu pargo siäivum ääigi já kepidičij rakkeet liävtu tassaažân ko siäivumsyeji lekkâsičij já visásmitáččij sunnuu "timmâ" siäivum. Teikâ jiešalnees masten hirmâd timmâ siäivumist ij puáhtám sárnuđ, mut tomhân Codexkyevtis ejijnis iävá puáhtám tiettiđ. Siäivumhân tubduuččij tegu autoluhottesvuotâ te, aaibâs tego autoin vuájáččij nube auto njeigâ mottoommuđusijn liävttoin. Ovdilgo siäivumsyeji lekkâsičij, talle te váldumoottor siäivummooduul tyehiuásist aktivistuuččij, já tot keeppidškuáđáččij liävtu já uigâččij rakkeet maassâdkulij - tohokulij kost tot jo poođij-uv.
Eeči ravviiškuođij, maid sun jo tieđij. Suu jienâ lâi täässiv já vises. Aaibâs tego sun ličij lam ovdil-uv kirdám Enâmân:
- Codex, piejâ torvokappeer pyerebeht uáivásâd! Piejâ muátusuájáád pyereest kiddâ, täärhist et tobbeen lii tuárvi teedâ siste! Forgâ muoi puátteen áimukiärdán! Tobbeen ij lah vala ohtâgin komovuothuáđđoo iällám...
- Eeeeh, vuoi, Codex vaaidij.
- Já piejâ jienâ oolâ! eeči ravvij ain. Komovuotâpihtâs čoođâ ij mudoi kuullâm nube sárnum. Tiet puállu lâi komovuotâpihtâsist jyelgist vááhá peht čižeppeln, já nuuvt te Codex oŋâttušâi juálgásis.
Codex smietâi siämmást korrâsávt. Sun halijdij áánnuđ addâgâs eejist puálui teedâšmist, mut sun lâi aaibâs meendu jiäráskâm. Suu njäälmist ij puáttám ohtâgin jienâdâh. Já nube tááhust eidu tääl ij lam šiev äigi táválii huátistmân.
Já jis Codexkyevtis eijijn liččijn tiättám astronautijn, suoi liččijn tiättám, et eidu tääl suoi láin siäivumin tegu astronautih te.
Rakkeet kepidij muččâdávt liävtus kot tot aldanškuođij Eennâm. Já tiätumaašin paalijdškuođij:
- Rakkeet aldan Eennâm juurrâmrađe! Rakkeet aldan Eennâm juurrâmrađe!
Já forgâ tiätumaašin nonnij:
- Rakkeet lii Eennâm juurrâmraađeest! Rakkeet lii Eennâm juurrâmraađeest!
Talle tiätumaašin rekinistskuođij tárkká rakkeet koossâm pištem já sunde. Numereh jurrii šeermâst. Koolgâi meriduđ ciäguvuotâ, maggaar kulmeest rakkeet puáđáččij Enâmân. Taat lâi kriittisâš puddâ. Jis rakkeet ij kepidiččii liävtu tuárvi kuhháá, suoi liččijn talle meendu ollâgâsâst áimukeerdist. Talle liähtu ličij meendu koorâs, nuuvt et rakkeet njuškiiččij áimukeerdi paijeel já leggistuuččij kuusnii komovuotân, kost maassâd ij peessâm. Já jis vuod liävtu kepidičij meendu kuhháá, talle rakkeet puáđáččij meendu ceggust vuálos, já talle liähtu ličij meendu koorâs áimukeerdi vyelemuin oosijn. Talle liegâsvuotâ pajaničij vala-uv pakkâsubbon ko 2000 ciäkán Celcius, nuuvt et komovuotâvuájáán puáláččij já tušáččij puohrâkkân. Totkin ij orroom nuuvt šiev juurdân.
Tiätumaašin palijdij:
- Kriittisâš! Moottor jotonpieijâm ááimukeerdi tiet! Moottor jotonpieijâm áimukeerdi tiet!
- Liähtu asâttum 120 meetterân sekundist!
- Moottor keeppidmin liävtu! Pišto nelji minuttâd já 45 sekuntid!
- Siäivum Enâmân 55 miinut keččin!
Já vuod Kullui almottâs:
- Uccâ moottorâš aktivistum! Uccâ moottorâš aktivistum!
Suoi kuuláin, maht uccâ moottorâš huurááškuođij. Eeči sihostij káálus já suáhkádij. Tot lâi pyeri merkkâ ko moottor huurái. Codex tuubdâi, et miinii ij lam tääl aaibâs vuohâsávt. Sun koijâdij:
- Eeči.. Mii te tábáhtuvá jis tuot uccâ moottorâš jaska kevâmist?
Eeči keejâi tuođâlávt.
- Kandâ, tiet moottor ferttee toimâđ! Ij lah mihheen eres máhđulâšvuođâid. Jis tot ij tooimâ, tot ij tuálvu munnuu eennâm räi iänge muoi peesâ maassâd pááikán. Talle muoi päcceen loppâahasân juurrâđ rakettáin teehi Eennâm pirrâ. Talle lii-uv koččâmuš, tiätá-uv komovuođâst kihheen vyelgiđ uuccâđ munnuu näävt kukken.
Já ko Codex já suu eeči vala kirdijn muádlov minuttâd, eidu tijmepele ovdil siäivum sunnuu rakkeet liähtu lâi 140 kilomeetterid tiijmest. Taat lâi imâšlâš puddâ. Talle meiddei tábáhtuuškuođij: kullui korrâ jienâ, mast suoi kuohtuuh suorgânáin. Tot lâi aaibâs tego kiinii ličij huškom rakkeet maŋgáin večiráin jyehi kuávlust. Jyehi saajeest kullui tuše báŋg-báŋg-báng-báŋg. Tot jienâ kullui mottoom ääigi, ij kuittâg nuuvt hirmâd kuhháá. Já siämmást rakkeet tuárgistškuođij korrâsávt. Codex já eeji peŋkkâ meid tuárgistij. Codex torvopoovij ij lam nuuvt čovgâdávt kiddâ, já sun hiäilui peŋkâstis oovdâs-majas.
Tiätumaašin šermâ čaaitij, et ton puudâ ko huškomjienâ kullui, rakkeet lâi eidu pieđgânâm kuulmâ uásán. Šeermâst oinui, maht rakkeet njunekeeči kiirdij oovtâ kuávlun já moonjiikeeči nube kuávlun. Toh uásih iä peškittâm oohtân, tot-uv lâi visásmittum. Codex mielâst tot lâi iimâš. Sun ij addim, maht já mondiet. Taam sun ááigui tom kuásnii ejistis koijâdiđ. Tääl tuše rakkeet koskâmus uási, kost suoi čokkáin, kiirdij ohtuu ovdâskulij já vaaldij sunde enâmân.
- Tohon te tuušâi mučis rakkeet, eeči vaaidij.
- Ubâ fiijnâ njuneuási já káálvui vuárkkáuási! sun palijdij.
Eeči ij lam tääl moovtâ. Tiivrâs-uv rakkeet lâi lamaš, já sajanmávsáččij-uv mihheen táhádâsâidgin tággáár tovkkušem. Tággáár spesiaalsiäivumist rakkeet njune- já vuárkkáuási lijjii ain kerdikiävttukáálvuh, nuuvt et taid ij kuássin innig finniiččii maassâd. Toh puáláččii kunnân áimukeerdist.
Codex-uv tom ucánjihhii smietâi mut toos ij lam eidu tääl asto.
Eeči smietâškuođij siäivummooduul syejikeerdi. Killááččij-uv tot nuuvt korrâ pakkâs ko 273,150 Kelvinid?
Suoi kuovláin laasâst olgos já oinijn, et olgon lâi kustoo paahâs. Stuorrâ tullâpekkânjušah kirdâččii siäivummooduul kuohtui pelij. Olgonhân puolij! Kuohtuuh pooláin váhá, veik eeči ij tiäđustkin taam Codexân čáittám. Já veik tot lâi-uv jiäráskittee, taat puddâ lâi jiešalnees uáli jo mielâkiddiivâš uáiniđ.
Paifakkist sunnuu roppâ tubduuškuođij komálâžžân já lussâdubbon. Tast-uv tiätumaašin almottij:
- Eennâm tiädduvyeimi vaaikutskuát! Eennâm tiädduvyeimi vaaikutskuát!
Tot tobdo ij lam aalgâst nuuvt viärráágin. Tiätumaašin ravvij:
- Tiälláádât olmânáál čokkámsajasâd! Tiälláádât olmânáál čokkámsajasâd!
- Čokkáá njuolgist! Čokkáá njuogist!
- Čovgii puáhháá! Čovgii puáhháá!
Codex čokánij njuolgist já tubdâškuođij, maht suu tijme šoodâi lussâdubbon já lussâdubbon. Siämmáánáál nube kieđâst leijee speeijâl. Tot tobdo lâi oskomettum! Táválávthân taid tiiŋgâid ij kieđâst ubâ huámmášâmgin.
Tääl eeči-uv huámmášij maidnii eromâšijd. Veik mooduul lâi-uv siäivumin automaatlávt, sun puovtij mottoom verd stivriđ tom. Tággáár siäivum tiätumaašin nomâttij "rijjâ koččâmin". Mooduul sunde pajaskulij kiävrui ko tot juurâi oovtâ suundán já vuod kiäppánij, ko tot juurâi nube suundán. Ko eeči lihâttij stivrimsuábi, mooduul tottâlij suu. Mooduul suiloi kirdemkiäinustis olgoláá já vuod maassâd. Veik taat váhá suorgâttij-uv eeji já Codex, taat suilom lâi jiešalnees šiev äšši, tastko taat adelij pyerebijd máhđulâšvuođâid uuccâđ šiev siäivumsaje. Já taat tuárispel lihâdem lâi tiäđust-uv valdum vuotân siäivumsaje valjiimist. Kale tiätumaašin maatij! Já tääl tot lâi tuálvumin sunnuu Kazakstanân! Mii soojijd tot talle jo lâigin!
Já nuuvt te tiätumaašin almottij:
- Mooduul áimukeerdist! Mooduul áimukeerdist!
Codex já eeči tubdáin tállân áimukeerdi hitodeijee vaiguttâs. Sunnuu tiäddu oroškuođij maaŋgâkiärdásâžžân ko komovuođâst. Sunnuu kieđah lijjii fakkist lussâdeh. Juolgijd illá puovtij lihâttiđ. Uáivi-uv teedij tego stuorrâ keđgi. Ubâ roopâ oolâ pardojii maaŋgah raketteh. Taat puddâ tubdui korâsin já viehâváldálâžžân-uv. Mut ij tot lamaš mihheen immâšijd, tastko 2 000 kiillud teddee mooduul kiirdij jienâ liävttoin áimukiärdán.
Forgâ tiätumaašin čaaitij, et rakkeet alodâh lâi tuše 10,5 kilomeetterid eennâm aaseest. Liähtu lâi čuuvtij kiäppánâm - tot lâi kiäppánâm 28 000 kilomeetterist tiijmest tuše 800 kilomeetterân tiijmest! Taat iäruttâs tubdui roopâst.
Paifakkist mooduul kiškettui korrâsávt pajaskulij.
- Siäivumsyeji lii áávus! Siäivumsyeji lii áávus, almottij tiätumaašin.
Pieggâ olvoškuođij peeljijn.
Mooduul lâi tegu stuorrâ jojo te - tot kiirdij jyehi suundán. Codex mielâst taat lâi uáli jo hitruu. Sun ij jieijâs mielâst lam kuássin kirdám näävt häävskiht. Eeči vuod tuubdâi eresnáál. Sun poolâi. Sun poolâi tast, et toimâččij-uv siäivumsyeji. Já toimâččij-uv värisyeji.
Mottoom miinut maŋeláá, 8,5 kilomeetter aloduvvâst, lekkâsij nubbe-uv syeji. Liähtu kiäppánij nuuvt čuuvtij, et tot lâi tuše 22 kilomeetterid tiijmest. Mooduul hiäŋgái siäivumsyejeest kiddâ, tiätukulmeest enâmân. Tot kulâttij tääl ennuv liegâsvuođâ, nuuvt et mooduul čuáskui siäivum ääigi. Já nuuvt te Codex já suu eeči hitásávt aldanáin eennâm. Vuossâmuu tove Codexkyevtis eijin smietáin et sunnust lâi monnii verd torvolâš tobdo. Suoi láin pesâmin enâmân já kuittâg-uv selvânmin ellen taan siäivumpiijnest. Piergiittâllâm Enâmist ličij-uv talle aaibâs nubbe äšši.
Tiätumaašin váruttij:
- Alodâh vittâ já peeli kilomeetter! Alodâh vittâ já peeli kilomeetter!
Siämmást mooduul oovdâkeejist leijee liegâsvuotâkolbâ já olgoldâs lasâsyeji koččii vuálos. Já tiätumaašin joođhij:
- Väripuáldámuš luoštum taaŋkijn! Väripuáldámuš luoštum taaŋkijn!
- Happi luoštum taaŋkijn! Happi luoštum taaŋkijn!
Codex omâttâlâi:
- Happi? Lii-uv munnust happi?
Eeči nuáiguttij:
- Na lii, komovuotâhappi.
Já ton lyeštim eskin varâlâš lâi-uv. Tonttáá suoi iävá kale kuhháá piergim. Eeči ij lijkkum toos, et komovuotâhappi tuššâdui.
- Mut muoi láán puurrâm saalaatloostâid, eeči pahudij.
- Lii-uv tot tuárvi? Codex omâttâlâi.
Eeči ij lam aaibâs vises mut tääl sun ferttij ettâđ, et tot lâi tuárvi.
- Mondiet puáldámuš já happi kalgeh luoštuđ olgos? Codex koijâdij.
Eeči keejâi kandâsis já čielgij:
- Na tallehân munnuu mooduul pävkittičij siäivum ääigi, jis toh iä luoštuuččii olgos.
Já nuuvt ij tiäđustkin uážžum keevvâđ.
- Stoovlih piäijojeh ceggus! Stoovlih piäijojeh ceggus! tiätumaašin vuod tieđij.
Já nuuvt tiäđust-uv keevâi-uv et stoovlih pajanii čokkod. Tánávt stoovlih timediččii enâmân kuhmám siäivum ääigi.
Jis Codex já suu eeči liččijn lamaš astronauteh, tääl te stuorrâ olmoošjuávhuh liččii jo lamaš hárávušmin čolmijdiskijn alme já ucâmin mooduul ááimust. Mut tondet ko suoi iävá lam astronauteh, kihheen ij taam tiäđustkin porgâm. Teikâ toin naalijnhân suoi tiäđust-uv jurdijn. Iäváhân suoi puáhtám tom tiettiđ, et enâmist liijká-uv kiinii lâi huámášâm sunnuu já lâi čuávumin sunnuu siäivum. Mut forgâhân suoi tom-uv tiäđáččáin pyerebeht.
Kirdemmooduul ponneest leijee moottoreh kepidii ain liävtu nuuvt et mooduul juuđij ovdâskulij tuše vittâ kilomeetter tiijmest. Já eidu ovdil siäivum tiätumaašin almottij vala oovtâ tiäđu:
- Časkostuástuseh tuáimih! Časkostuástuseh tuáimih!
Eidu taah tiŋgiih kolgii toohâđ siäivumist timmâ siäivum. Teikâ nuuvt timmâ siäivum ko máhđulâš. Ijhân siäivum kuássin nuuvt times lamaš.
Tiätumaašin ravviiškuođij vuod já paaimâi siämmáid aašijd ubâ ääigi:
- Piejâ kieđâid oovdân! Piejâ kieđâid oovdân!
- Syeijee roopâd kieđâidâdgijn! Syeijee roopâd kieđâidâdgijn!
- Njuovčâ meddâl panij kooskâst! Njuovčâ meddâl panij kooskâst!
- Ele sáárnu! Ele sáárnu!
Já siämmást ko tiätumaašin taam paaimâi, olgon kullui puŋkkâm já kuhmám:
- Pa-da-buuum.
Olgon lâi paifakkist joskâd.
Tääl Codex já eeči iävá innig kuullâm maiden. Suoi láin kolmâštum.
Liijká mooduul tiätumaašin joođhij čielgiimis:
- Mooduul lii siäivum enâmân! Mooduul lii siäivum enâmân!
- Kuohtuuh kievđah valdum luovâs siäivumsyejeest! Kuohtuuh kievđah valdum luovâs siäivumsyejeest!
Já jis kiinii ličij täst koijâdâm, te toos eeči-uv lâi mättiđ västidiđ. Jis kievđah liččii ain lamaš kiddâ modulist, ličij mii peri pieggâspaalijd sáttám toppiđ mooduul nuuvt et tot vala ličij kirdelâm piegâ fáárun.
Tiätumaašin oroi suovâstmin. Tot šuuđááškuođij já josijdui. Ton maŋa lâi aaibâs joskâd.
Codex ij lihâdâm ollágin. Eeči lihâttij kieđâidis ucánjáhháá, mut toh tobdojii lussâdin. Sun lehâstij čolmijdis mut toh monnii jotelávt kiddâ. Sun kiergânij uáiniđ nube čalmerommâšis kooskâst maidnii, mast sun suorgânij: Codex muáđoh lijjii muttum ruánáájin! Mut ij sun tiäđustkin tom tiättám, et sun jieš lâi vala viärráábeht ruánáá. Forgâ kuábáškin sunnust iävá innig lihâdâm ollágin. Soovâi tuáivuđ, et suoi láin ain elimin taan määđhi maŋa.
Ei kommentteja:
Lähetä kommentti